Beeldschermgebruik

Beeldschermgebruik bij kinderen: Hoe vind je de juiste balans?

In de huidige digitale wereld zijn schermen niet meer weg te denken uit het dagelijks leven van kinderen. Van educatieve apps en online schoolwerk tot videogames en social media: schermen spelen een grote rol. Maar hoe zorg je als ouder voor een gezonde balans in het beeldschermgebruik van je kind?

Hoeveel schermtijd is gezond?

Volgens experts is gematigd en bewust beeldschermgebruik het sleutelwoord. Hier zijn enkele richtlijnen:

  • 0-2 jaar: Geen schermtijd
  • 2-5 jaar: Max. 30 minuten per dag
  • 6 -12 jaar: Max. 1 uur per dag (evt. te verdelen in 4×15 min.)
  • 12 jaar en ouder: Max. 2 uur per dag (schooltijd niet meegerekend)

Het is niet alleen de tijd die telt, maar ook de inhoud en de context waarin schermgebruik plaatsvindt. Kwalitatieve schermtijd, zoals educatieve programma’s of creatieve activiteiten, kan waardevol zijn.

Er is wereldwijd veel discussie over de richtlijnen voor beeldschermgebruik en deze zijn ook aan constante veranderingen onderhevig. Het advies hierboven is gebaseerd op aanbevelingen van verschillende gezondheidsorganisaties, zoals onder andere de WHO (World Health Organisation) en het Nederlands Jeugdinstituut.

Onlangs meldde de overheid:

Intensief scherm- en sociale mediagebruik kunnen slecht zijn voor de (mentale) gezondheid en ontwikkeling van kinderen. Denk hierbij aan slaapproblemen, paniekaanvallen, depressieve klachten, verminderde concentratie en een negatief zelfbeeld. Naar aanleiding hiervan kwamen zij met een advies: wacht met social media tot 15 jaar. Lees meer daarover: klik hier!

Tips voor gezond beeldschermgebruik

  1. Maak afspraken: Stel duidelijke regels op over hoe lang en wanneer schermen gebruikt mogen worden. Maak in een planner visueel wanneer en hoe lang een kind op beeldscherm mag. Leg afspraken vast in een ‘beeldschermcontract’.
  2. Zorg voor een goede balans: Moedig andere activiteiten aan zoals buitenspelen, lezen en hobby’s.
  3. Creëer schermvrije momenten: Bijvoorbeeld tijdens het eten en een uur voor het slapen.
  4. Creëer schermvrije zones: Bijvoorbeeld geen schermen in de slaapkamer, badkamer en aan de eettafel.
  5. Wees een rolmodel: Kinderen kijken naar het gedrag van hun ouders. Beperk je eigen schermtijd waar nodig.
  6. Praat over online gedrag: Bespreek online veiligheid en de impact van social media met oudere kinderen.
  7. Gebruik ouderlijk toezicht: Stel filters en tijdslimieten in op apparaten.
  8. Afmaakregeling is een flexibele afspraak waarbij kinderen, ondanks dat hun schermtijd officieel voorbij is, hun lopende spel (bijvoorbeeld een potje in een online game) mogen afmaken. Dit voorkomt frustratie en geeft hen de kans om op een natuurlijke manier te stoppen.

Waarom een afmaakregeling?

  • Voorkomt stress en conflicten: Kinderen hoeven niet abrupt te stoppen, wat vaak leidt tot boosheid of weerstand.
  • Leert verantwoordelijkheid: Ze weten dat ze hun tijd moeten beheren en niet zomaar nieuwe lange sessies kunnen starten.
  • Bevordert eerlijkheid: Kinderen zullen minder snel proberen te smokkelen als ze weten dat ze hun spel mogen afronden.

Hoe pas je de afmaakregeling goed toe?

  1. Maak duidelijke afspraken: Bijvoorbeeld: “Je mag je potje afmaken, maar geen nieuwe starten.”
  2. Houd realistische marges aan: Sommige spellen duren langer dan anderen. Spreek een redelijke extra tijd af.
  3. Gebruik een timer of check mee: Zo voorkom je dat de regeling misbruikt wordt om langer door te gaan.
  4. Beloon naleving: Als je kind zich aan de afspraken houdt, geef dan een compliment of extra flexibiliteit in de toekomst.

De afmaakregeling zorgt dus voor een betere balans tussen schermtijd en afspraken, zonder onnodige strijd.

Signalen van teveel schermtijd

Let op signalen zoals:

  • Moeite met concentreren
  • Prikkelbaarheid of rusteloosheid
  • Slechtere slaapkwaliteit
  • Minder interesse in andere activiteiten

Als je merkt dat schermgebruik een negatieve invloed heeft op je kind, is het goed om de regels aan te passen en alternatieven aan te bieden.

Conclusie

Gebruik schermen bewust en met mate. Door als ouder duidelijke richtlijnen te stellen en het goede voorbeeld te geven, kun je ervoor zorgen dat je kind een gezonde balans vindt tussen schermtijd en andere activiteiten.

Vragen of hulp nodig? Neem gerust contact met mij op.